Elk jaar bestellen ongeveer duizend scholen een musical bij Rep en Roer, in 2004 opgericht door Meike Veenhoven (47). Samen met haar man Sander Geboers (44) schrijft ze de songteksten en de muziek voor hun musicals. Allebei studeerden ze aan het Rotterdams Conservatorium. Zij werkte daarna onder meer als zang- en musicaldocent, hij was pianist en componist bij cabaretier Claudia de Breij.

Meike Veenhoven: ‘Het jaar voor een musical beschikbaar komt op onze site, gaan we proefdraaien met vier scholen.’

Sander Geboers: ‘Toen we dat nog niet deden, zagen we achteraf altijd dingen die we liever anders hadden willen doen. Bijvoorbeeld een liedje dat eigenlijk net te lang is.’

MV: ‘Een scène die trekt.’

SG: ‘Een grapje dat niet landt. De meeste theatermakers spelen try-outs en gaan dan in première. Wij misten dat moment, maar als makers nemen we de opvoering van ons werk net zo serieus.’

MV: ‘De musical van dit jaar heet Het laatste level en speelt zich af in Parijs. De fanatieke gamer Mitch is daar met zijn familie op vakantie, terwijl hij eigenlijk een belangrijke gamewedstrijd heeft. Zijn ouders willen daar niks van weten. Zij willen dat Mitch meegaat naar de Eiffeltoren en naar het museum, en hij verstopt zich om toch aan de gamerondes te kunnen meedoen. Er ontstaat een kat- en muisspel in Parijs, waarbij Mitch vriendschap sluit met een oudere Parijse dame. Die vriendschap blijkt uiteindelijk belangrijker dan het winnen van de finale. We hebben altijd een onderliggende moraal, al ligt die er niet héél dik bovenop.’

SG: ‘Tijdens de dwaaltochten van Mitch door Parijs voeren we toeristen op, levende standbeelden, sjacheraars die iets proberen te verkopen, de Tour de France. Het is leuk om een kleurrijk toneelbeeld te creëren met personages en acts, zodat een musical niet alleen op de tekst en liedjes leunt.’

MV: ‘Maar het belangrijkste is dat de rollen leuk zijn om te spelen voor kinderen, dat ze allemaal zo hun grappige dingetjes hebben. We laten ons adviseren door een groep 8-leraar uit Heemskerk. Hij zegt het als een rol wat hem betreft te weinig kleur heeft, als hij denkt: dit gaat niemand kiezen.’

SG: ‘Er zijn altijd kinderen die graag willen zingen, dus we zorgen ieder jaar voor een rol die wat meer liedjes heeft. Voor introverte kinderen kan een rol zonder tekst juist fijn zijn.’

MV: ‘Zo is er dit jaar bijvoorbeeld levend standbeeld Pierrot. Die heeft geen tekst, maar wel een muziekje waarop ze een klein trucje doet met het tevoorschijn halen van een bloem.’

SG: ‘We hadden ook eens een trompettist die al spelend uit een vuilnisbak omhoog kwam. Die rol werd op een school waar we gingen kijken vertolkt door een asielzoeker die nog geen Nederlands sprak. Hij was de held van de voorstelling.’

MV: ‘We leveren het script aan in een Word-bestand, zodat klassen er nog in kunnen rommelen.’

SG: ‘De oma van de hoofdpersoon in de musical van dit jaar is overleden; gamen is zijn uitlaatklep. Een docent benaderde ons omdat ze wat moeite had met dat verhaallijntje; ze had iemand in de klas die net haar oma verloren had. Dan suggereren wij bijvoorbeeld: maak er anders van dat die oma gemist wordt omdat ze niet mee is op vakantie.

MV: ‘De hoofdpersoon is vaak een jongen of een meisje, maar we zeggen altijd: je kunt het makkelijk omdraaien. En een kakmadam kan ook gewoon door een jongen worden gespeeld.’

SG: ‘We hebben afgelopen jaren veel vloggers en YouTubers opgevoerd. De tijdgeest proberen we zo goed mogelijk te vangen, ook in de muziek. Het is fijn als typetjes herkenbaar zijn. Wat humor rondom stereotypen betreft, hebben we een regel: als je een stereotype opvoert, moet-ie in z’n kracht staan. Je mag ’m nooit kleineren.’

MV: ‘Verliefdheid omzeilen we als onderwerp. Ik heb het een groep 8-leraar weleens letterlijk horen zeggen: ‘Als er een liefdeslijntje in zit, dan begin ik er niet aan hoor!’’

SG: ‘12 is wat dat betreft toch een lastige leeftijd. In het script van Het laatste level omhelzen Mitch en de Franse oma elkaar. Dat vinden veel kinderen best lastig. We hebben wel een keer een soort Romeo en Julia-achtige balkonscène gehad, maar dan over de top. Dat vindt iedereen het fijnst, als erom gelachen kan worden. We wagen ons ook nooit meer aan een ‘groep 8 maakt iets mee’-verhaallijn. Het ligt voor de hand om te denken: ik ga iets voor groep 8 schrijven, ik laat groep 8-kinderen in een spookstad belanden. Maar dan spelen ze zichzelf, dan is er niks te spelen.’

MV: ‘Deze week begint onze tour door het land weer. Drie weken lang proberen we iedere dag een uitvoering te zien.’

SG: ‘Sommige leerkrachten blijken geweldige regisseurs te zijn, sommige kinderen blijken heel vrij te kunnen spelen. En soms is het er allemaal niet, maar dan is er nog geen man overboord. Dan is aan de opdracht voldaan. Het klinkt zijig, maar we zijn altijd trots als we merken dat kinderen de musical echt drágen, als we spelplezier zien. Dan hebben ze connectie gemaakt met het materiaal, en daardoor hopelijk ook met elkaar.

‘Toen onze eigen kinderen hun groep 8-musical speelden en ik die begeleidde, zag ik pas echt hoe belangrijk het groepsproces is. Een jongen barstte in huilen uit door mijn regieaanwijzingen. Ik was bijna voor aan het zeggen hoe hij zijn rol moest spelen en hij vond dat verschrikkelijk, voelde zich opgelaten. Hij moest iets doen wat blijkbaar niet bij hem paste. Dat was een eyeopener voor mij. Je moet altijd genoeg ruimte laten voor een kind om zelf invulling te geven aan zijn rol en over zo’n voorval praten met de groep, zodat iedereen zich veilig voelt.

‘In Breda zagen we eens een kind vloekend van het podium lopen. Een klasgenoot pakte meteen het tekstboekje erbij en nam zijn rol over. Na afloop stond het vloekende jongetje gewoon mee te buigen. Dat is het mooiste groep 8-theater wat er is.’